2021-жылдын октябрында Кыргызстандагы адам укуктары боюнча даректүү тасмалардын эл аралык фестивалына 15 жыл толду. Фестивалдын командасында дайыма жаш активисттер болуп келишти, алар бүгүн фестивалдын компонентинин катышуучулары, ыктыярчылар, адам укуктары боюнча жетектөөчү эксперттер, биз “Искусство жана адам укуктары” форматындагы жаш горизонталдуу жана катышуучу лидерлик менен сыймыктанабыз.
Биз 2007-жылды - активисттер, журналисттер, башкачараак ой жүгүрткөндөр куугунтукталган жылды жакшы эстеп калдык... Эсибизде, Ала-Тоо аянтындагы тынчтык митингинин бардык катышуучуларын милиция кызматкерлери басып алып, күч колдонуу менен милициянын ар кандай машиналарына отургузуп, кайдадыр жактарга алып кетишкен... Ал эми бул жер “эски толчок” районундагы КРнын ИИМнин бөлүштүрүүчү приемнигинин жабык, эски имараты эле... Укук коргоочу төрт аял жана 25тен ашуун жаш лидерлер, “Мен, ишенбейм” жаштар кыймылынын катышуучулары кыйноолор менен барабар ар кандай кемсинтүүлөрдөн өтүштү... "Парламенттик шайлоолордун жыйынтыктарынын жасалмаланышына каршы өткөрүлгөн бардык акциялар ИИМнин кызматкерлери тарабынан үзгүлтүккө учуратылган, акциялардын катышуучулары камакка алынган, аларды бир нече суткаларга эркиндиктеринен ажыратышкан, 1000ден 2000 сомго чейин административдик айып пулдар салынган. Кармалгандардын үстүнөн соттор жабык режимде, адвокаттардын жана ЖМКнын, ошондой эле, туугандары катыштырылбай өткөрүлгөн".
Мына дал ушундай учурда даректүү тасмалар аркылуу чындыкты кеңири таратуу, башкача ой жүгүрткөндөрдүн куугунтукталышынын себептерин талкуулоого, Кыргызстандагы адам укуктарынын жана эркиндиктеринин бузулушунун учурларына кеңири мониторинг жүргүзүү жана жарандык катышуу үчүн альтернативаларды табууга адам укуктары боюнча даректүү тасмалардын фестивалын уюштуруу идеясы жаралган.
Жыл сайын фестивалдын көрүүчүлөрү жана күйөрмандары Борбор Азия регионунан гана эмес дүйнөнүн ар кыл өлкөлөрүнөн келген 30дан ашуун даректүү тасмаларды көрүшөт, шериктештик тармагы аркылуу бири бирине горизонталдуу лидерликке жана шериктештикке көмөкчү болуу менен адам укуктарынын жана эркиндиктеринин универсалдуулугун жана баалуулугун алдыга жылдыруу үчүн тасмаларды талкуулашат.
2006-жылдагы кичинекей фестиваль дүйнөнүн ар кайсы өлкөлөрүнөн адам укуктары боюнча жетектөөчү эксперттердин, укук коргоочулардын, активисттердин, таланттуу адамдардын башын бириктирүү менен "жергиликтүүдөн глобалдыкка чейинки" кеңири плюралисттик аянтчага айланды.
Пандемия 2020-жылдагы фестивалды уюштурууга жана өткөрүүгө жолтоо боло алган жок, Фест-2020 программасы аянтчасында ийгиликтүү жана көңүл эргитерлик өткөрүлгөн ТВ1 жамаатына ыраазычылык билдирем.
Фест-2021 программасы COVID-19 сыяктуу жаңы глобалдык тобокелдиктерди, тутумдуу, ошондой эле, жаңы глобалдык тобокелдиктерди, чыр-чатактарды жана каргашаларды анализдөөнү ичине камтуу менен, Фест-2021 программасына даярдануу боюнча инновациялык идеяларга жана жаңы саамалыктарга ээ таланттуу документалисттердин, жаш режиссерлордун башын бириктирди.
Аялдар жана балдар сыяктуу аярлуу топторго терс таасирин тийгизген климаттын радикалдуу өзгөрүшү Кыргызстанда жана Тажикстанда тобокелдик зоналарында жашаган адамдар 30 жылдан бери советтерден калган "мурастан" жабыркап келишет, КРда 92ден ашуун калдыктарды сактоочу жайлар бар, ал эми Майлуу-Суу шаары дүйнө жүзүндөгү 10 эң коркунучтуу жайлардын тизмесине киргизилген.
Биз радикалдуу глобалдык чакырыктарды, тобокелдиктерди жана чыр-чатактарды түшүнөбүз, адамдар менен чечимдерди кабыл алган башкы адамдардын ортосундагы ажырымды билебиз жана көрүп турабыз, биз Горизонталдуу жана катышуучу Лидерлик жана адам укуктарынын жана эркиндиктеринин баалуулуктары, саясатка жана ресурстарга бирдей жеткиликтүүлүк биздин планетаны жана биздин ар бирибизди сактап калат деп жоопкерчилик менен билдиребиз.
Позитивдүү өзгөрүүлөргө жана туруктуу өнүгүү менен бирге, 2021-жылдын "Адам укуктары тобокелдиктер жана каргашалар мезгилиндеги адам укуктары" фестивалына ийгилик каалайбыз, кымбаттуу өнөктөштөр, адам укуктары боюнча даректүү тасмалардын көрүүчүлөрү жана күйөрмандары сиздерди күтөбүз!