Кыргызстанда Универсалдык мезгилдик обзордун алкагында эл аралык милдеттенмелерди аткаруу боюнча орто мөөнөттүк отчет даярдалууда

Июн 23.2022

20-июндан 22-июнга чейин Бишкекте УМОнун үчүнчү циклинин жүрүшүндө Кыргызстан тарабынан алынган сунуштамаларды аткаруу боюнча Орто мөөнөттүк отчетту даярдоо жаатында семинар болуп өттү. Семинарга улуттук укук коргоо институттарынын өкүлдөрү, ошондой эле, узак убакыттан бери адам укуктарынын ар кыл чөйрөсүндө иштеп келе жатышкан жарандык коомчулук уюмдарынын өкүлдөрү катышышты. Аталган иш чара UPR Info менен шеришктештикте «Бир Дүйнө Кыргызстан» укук коргоо кыймылы тарабынан уюштурулган. 

БДК аткаруучу директору Аида Байжуманова белгилеп өткөндөй, мындай иш-чаралардын жардамы менен жергиликтүү уюмдар УМО боюнча отчетторду түзүүгө, маалымат жана тажрыйба алмашууга үйрөнүшөт. Семинардын катышуучуларынын чөйрөсүнүн кеңири болушу бардык сунуштамалардын деталдуу жана ар тараптан иштелип чыгып, обзорго камтылышы үчүн жакшы мүмкүнчүлүк болуп саналат.      

 «Кыргызстан орто мөөнөттөгү обзорду бере элек, андыктан, бул семинар мамлекет аткарууга алган сунуштамалардын темалары боюнча негизги маселелерди аныктоодо ар тараптуу күчтөрдү бириктирүү үчүн аянтча болуп саналат” – деп белгиледи БДКнын Улуттук координатору Лира Исмаилова.

КРнын Акыйкатчысынын (Омбудсмен) аппаратынын жетекчиси Аскат Азарбеков ЖКУнын жана маморгандардын күч-аракеттерин бириктирүүгө мүмкүнчүлүк түзүп бергендиги үчүн уюштуруучуларга ыраазычылык билдирди. Анткени, доклад укук коргоо ишмердүүлүгүнүн ар кыл багыттары боюнча маалыматтарды камтыйт. Акыйкатчы Институту орто мөөнөттүк докладды даярдоо боюнча ишти улантууда, анын болжолдуу түрдө 70 пайызы даяр, тематикалык багыттар боюнча маалыматтарды кошуу жана толуктап иштеп чыгуу талап кылынмакчы.   

UPR Info эксперттери Наргиз Арупова жана Лора Синнер катышуучуларга обзордун түзүмү, маалыматты чогултуу үчүн булактар, өлкө тарабынан алынган сунуштамаларды жүзөгө ашырууну баалоо процесси жөнүндө маалыматтарды беришти. Катышуучулар башка өлкөлөрдүн орто мөөнөттөгү отчеттору жөнүндө мисалдар, ошондой эле, кандай сунуштамалардын эске алынганы, дагы кандай кошумча чаралар талап кылына тургандыгы жөнүндө түшүнүктү жөнөкөйлөткөн визуалдаштыруунун ар түрдүү ыкмалары  менен тааныша алышты. Сунуштамаларды киргизүү даражасын жолчырак ыкмасы менен: толугу менен эске алынган сунуштамалар (жашыл түс), жарым-жартылай эске алынгандар (сары түс) жана азырынча чечимдерди кабыл алуу деңгээлине жана практикага киргизиле электер (кызыл түс) баалоо сунуш кылынды.   

Отчетту даярдоо боюнча андан аркы иш семинарда түзүлгөн тематикалык группаларда жүргүзүлөт.  «Бир Дүйнө Кыргызстан» укук коргоо  уюму адам укуктары чөйрөсүндө эмгектенгендердин баарысын бул процесске кошулууга чакырат.

Орто мөөнөттүк докладды даярдоо процесси УМОнун маанилүүлүгү жөнүндө жарандардын мүмкүн болушунча көбүрөөк түшүнүүсү жана билүүлөрү үчүн маанилүү компонентти — эдвокаси өнөктүгүн камтыйт.

Окутуунун соңунда катышуучулар орто мөөнөттүк отчетторду даярдоонун жана эдвокаси өнөктүктөрүн өткөрүүнүн даталарын көрсөтүү менен жол картасын биргелешип иштеп чыгышты. Мунун ичинде маалымат менен иштөө инструменттери боюнча тренинг мерчемделген. Окутууну медиа эксперт Инга Сикорская жүргүзөт.

Тактама үчүн маалымат: «Бир Дүйнө Кыргызстан» укук коргоо кыймылы UPR Info, КР Акыйкатчы Институту жана КР ККУБ менен шериктештикте үч жылдан бери УМО  - Универсалдык мезгилдик обзордун алкагында адам укуктарын илгерилетүү боюнча жарандык коом уюмдарынын жана укук коргоо институттарынын потенциалын жогорулатууга көмөктөшүп келет.

УМО – БУУ - катышуучу-мүчөлөрүнүн өз милдеттенмелерин аткаруусунун жүрүшү жөнүндө обзорлорду тааныштыруу боюнча эл аралык инструмент. УМОнун максаты адам укуктарынын сакталышы боюнча кырдаалды жакшыртуу болуп саналат. 2020-жылдын январында Кыргызстан тарабынан обзор тааныштырылгандан кийин БУУнун 89 өлкөсүнөн 232 сунуштама алынган, булардын ичинен 193 сунуштама мамлекет тарабынан кубатталып, 39у көңүл бурууга алынган. УМОнун үчүнчү циклинин календарына ылайык, 2022-жылдын сентябрында орто мөөнөттүк этап кирет, ал эми 2024-жылдын 29-сентябрынан төртүнчү циклдин алкагында доклад тааныштырылат.

 

Бардык суроолор боюнча Лира Исмаиловага: birduinokyrgyzstan@gmail.com электрондук дареги боюнча кайрылыңыздар. 

 

 

КЫМБАТТУУ ДОСТОР!

КЫМБАТТУУ ДОСТОР!
САЙТЫБЫЗДЫН КАДЫРМАН МЕЙМАНДАРЫ!
«Бир Дүйнө - Кыргызстан» укуктук кыймылы» коомдук бирикмеси сизден материалдык колдоо көрсөтүүнү өтүнөт!

Кайрымдуулук

Биздин сын-пикирлер

Шахбоз Латипов

Шахбоз Латипов

Юридикалык билим жөнүндө диплом тажрыйба менен тастыкталышы керек

Шахбоз Латипов 24 жашта, жаш адвокат: “Мен БДКга стажировкага келгенимде юридикалык жана укук коргоо ишмердүүлүгү боюнча тажрыйбам жок болчу. Өзүмдөн улуу тажрыйбалуу кесиптештерим менен сот процесстерине катышып, документтерди өздөштүрө баштадым. Бара-бара жетекчим Хусанбай Салиев мага документтерди даярдоону ишенип тапшыра баштады, кылдат текшерип, жөндүү кеңештерин берди. Тажрыйба убакыттын өтүшү жана эмгектенүү менен келет. Күн сайын бизге жардамга муктаж болгон ондогон адамдар келишет, алардын көбү социалдык жактан аярлуу катмардагылар: аз камсыз, көп балалуу, улгайган жарандар. Укуктук уюмдун юристине кээде психологдун функциясын аткарууга туура келет, бул жерде кесипкөйлүктү сактап, эмпатиясын билдире алышы кажет. 2019-жылдын аягында мен адвокаттык ишмердүүлүк менен алектенүү укугуна сынакты ийгиликтүү тапшырып, адвокат катары иш алып бара баштадым. Оор маселелер боюнча кесиптештериме кайрылам, алар көмөк көрсөтүшөт. Уюмдун эң күчтүү жагы ушунда: колдоо жана түшүнүү бар”.

Феруза Амадалиева

Феруза Амадалиева

Уюм аймактарды бириктирет

Феруза Амадалиева соцкызматкер, лидер педагог: “БДКнын тренингдик окуулары аймактардагы катышуучулар менен таанышууга мыкты мүмкүнчүлүк түзүп берет, биз соцтармактарда пикир алышуубузду улантабыз, иш-чараларда жолукканыбызда жакын достордой көрүшөбүз, биздин ортобузда абдан жылуу мамиле орун алган! Иш-чараларда мен өз билимимди кеңейте алдым, системалаштырдым, практика жүзүндө кантип колдонуу керектигин тастыктадым. Мага модулдар, окутуу системасы жана практика: ролдоштурулган оюндар, теория, талкуулар абдан жагат. Ар бир адам ачылат. Мен башка аярлуу айымдар үчүн лидер болууга жетиштим, аларга жардам берүүгө жана ушул сыяктуу иш-чараларга тартууга аракет кылам”. Феруза Амадалиева БДК уюштурган көптөгөн иш-чаралардын туруктуу катышуучусу, аярлуу катмардагы аялдарга укуктук кеңештерди берүү үчүн БДКнын юристтерин чакырып турат.

Нуриза Талантбек кызы

Нуриза Талантбек кызы

Өзүмдө ишенич пайда болду

Нуриза Талантбек кызы 2019-жылдын жайында даректүү тасмаларды аймактарда көрсөтүүгө активдүү катышкан, кыйноолордун курмандыктарын коргоо күнүнө арналган өнөктүктү өткөрүүдө уюштуруу иштерине жардам берген, сапарларга барган, аялдардын лидерлиги боюнча тренингдик окуулардан өткөн. Ал буга чейин мигранттык турмушту башынан кечирген, Ошто бейөкмөт уюмдардын биринде иштеген, азыркы учурда Бишкекте кызмат көрсөтүү жаатында иштейт. Тренингдик окуулардан өтүшүн ал “баа жеткис тажрыйба” деп эсептейт. “Менин мындай иш-чараларга биринчи жолу катышышым, андан мага абдан керектүү маалыматтарды алдым, бул үчүн уюштуруучуларга чын дилимден ыраазычылыгымды билдирем. Жашоомдо оор учурлар болгон, мен алган билимдеримдин артында аларды жеңе алдым, күчтөндүм! Тренингдик окуулардан кийин өзүмө ишенич жаралды, адам укугунун маңызын терең түшүнүп, өз кызыкчылыктарымды коргоого үйрөндүм”.

Шукурулло Кочкаров

Шукурулло Кочкаров

Соттолуучу каза тапты. Аны реабилитациялоо боюнча иштер жүрүп жатат.

Шукурулло Кочкаровдун иши оор иштер боюнча жумуштар уланып жатканын айкындап турат. Ал 2010-жылдагы кыйноолордон кийин майыптыкка учурады. Тагылган айыптардын бир беренеси боюнча акталууга жетишти, аны реабилитациялоо жана зыяндын ордун толтуруу үчүн кыйноолордун курмандыгы катары таануу боюнча иштер жүрүп жатат. Соттор Шукурулло Кочкаровсуз улантылууда – ал 2019-жылдын 2-августунда көз жумду. Анын кызыкчылыктарын атасы Саидазиз Кочкаров жактоодо, ал дагы көзүнүн көрүүсү боюнча майып. “Бизди көп жылдардан бери БДК кызматкерлери колдоп келе жатышат, менин уулумдун ишин алып барышууда, аны сотко алып келишти, анткени, ал өз алдынча кыймылдай албай калган, биздин үй-бүлөгө ар убакта жардам беришет: аялым экөөбүз тең реабилитациялоо курсунан өттүк, уулумду дары-дармектер менен камсыз кылууга жардам беришти, ар кандай жардамдарды көрсөтүштү”.

Дильер Джумабаев

Дильер Джумабаев

Кыйноолордон жабыр тарткандарга ар тараптуу жардам

Кара-Суу районунун тургуну Дильер Жумабаев укук коргоо органдары менен пикир алышууда чоң тажрыйбага ээ. 2010-жылы ага курал-жарактарды сактоо боюнча айып тагылган, юристтердин ишинин натыйжасында ал акталган. Эки жылдан кийин анын үйүндө экстремисттик мүнөздөгү материалдарды табуу максатын көздөгөн биринчи тинтүү жүргөн, бирок, эч нерсе табышкан эмес. 2014-жылы аны экстремисттик материалдарды сактагандыгы үчүн айыптышкан. Сотто прокурор 15 жылга эркинен ажыратууну сураган, сот 6 жылга эркинен ажыраткан. Бир нече жылдан кийин ал шарттуу-мөөнөтүнө чейин бошотулган. “Мен БДКнын квалификациялуу укуктук жардам көрсөтүшкөнү үчүн ыраазымын. Кыйноолордон жабыркагандарды реабилитациялоо курсуна катыштым. Ар кандай укук бузууларга туш келгенде ушул уюмга кайрылууну сунуш кылам”.

Партнерлор

Бардык укуктар корголгон © 2020

Сайтты иштеп чыккан: http://webformat.kg